کاخ دولمه باغچه/Dolmabahçe Palace

Dolmabahçe Palace /کاخ دولمه باغچه

• کاخ دولمه باغچه بزرگترین کاخ کشور ترکیه است.
• از معروف ترین و دیدنی ترین جاذبه های استانبول به حساب می آید.
• شش امپراتور آخر عثمانی در این کاخ زندگی می کردند.
• آتاترک، بنیانگذار و اولین رئیس جمهور ترکیه در یکی از اتاق های این کاخ درگذشت.
• در این کاخ می توانید بزرگترین چلچراغ بوهمی جهان را تماشا کنید.
• نقاشی های روغنی داخل کاخ، آثاری از شناخته شده ترین نقاشان جهان هستند.
• در این کاخ فرصت بازدید از مبلمان های بسیار لوکس، فرش های دست‌باف مرغوب، سقف هایی که با طلا تزیین شده اند و … را دارید.
• این کاخ، درون باغی تماشایی جای گرفته است و تنگه بسفر درست در کرانه شرقی آن قرار دارد.

آشنایی با کاخ دولمه باغچه | Dolmabahce Palace

کاخ دولمه باغچه که در منطقه بشیکتاش استانبول و در کنار تنگه بسفر قرار گرفته است بین سال های 1843 تا 1856 به دستور سی و یکمین امپراتور عثمانی، سلطان عبدالمجید اول ساخته شد و پس از آن، اقامتگاه و مرکز حکومت 6 پادشاه آخر عثمانی بود.

کاخ دولمه باغچه بزرگترین کاخ کشور ترکیه است و 45 هزار مترمربع وسعت دارد. در تزیین این کاخ لوکس بیشتر از طلا و کریستال استفاده کرده اند و آن را به سبک بناهای اروپایی ساخته اند؛ در حالی که کاخ توپکاپی که پیشتر به عنوان اقامتگاه و مرکز سیاسی حکومت عثمانی شناخته می شد با کاشی های شهر ایزنیک (İznik) و کنده کاری سبک عثمانی تزیین شده است.

کاخ دولمه باغچه دارای 3 طبقه است و درون آن، 285 اتاق، 46 سالن، 6 حمام ترکی و 68 سرویس بهداشتی وجود دارد. طراحی این کاخ، ترکیبی از چند سبک متفاوتِ باروک، نئوکلاسیک و روکوکو با معماری سنتی عثمانی را تداعی می کند. البته باید بدانید با وجود آن که ایده اصلی طراحی این سازه را از قصرهای اروپایی الهام گرفته اند؛ اما از لحاظ کارکردی می توان عناصری از زندگی سنتی عثمانی ها و همچنین ویژگی خانه های سنتی ترکیه را در این مکان دید.

درون این کاخ زیبا، چند بخش اصلی وجود دارد که در هرکدام، مبلمان و وسایل بسیاری لوکسی به کار رفته است، علاوه بر بخش های داخلی، در فضای بیرونی کاخ هم سازه هایی نظیر برج ساعت و مسجد دلمه باغچه به چشم می خورند و باغی تماشایی فضای اطراف کاخ را در بر گرفته است. در ادامه، توضیحی مفصل از تمام این قسمت ها خواهیم داد …

بخش های مختلف کاخ دولمه باغچه استانبول

1- مابینی-همایون یا سلاملیک

بازدید از کاخ دولمه باغچه از طبقه اول و بخش سلاملیک (Selamlik) آغاز می شود. ورودیِ این بخش، به باغی در غرب کاخ متصل است. در کاخ دلمه باغچه، سلاملیک یا مابینی همایون (Mabeyn-i Humayun) جایی بود که امور دولتی در آن صورت می گرفت و ورود خانم ها به این قسمت از کاخ ممنوع بود. این بخش، هم از منظر سیاسی و هم از جهت شکوه و زرق و برق مهمترین قسمت کاخ به حساب می آید. در اتاق ها و سالن های این قسمت، مبلمان لوکس و چشمگیر، فرش های دست‌باف شهر هِرِکه (Hereke)، شومینه های زیبا و چلچراغ های کریستالی دیده می شود که همگی برای تاکید بر شکوه و جلال امپراتوری عثمانی تعبیه شده بودند.

بخش سلاملیک، از یک سو به تنگه بسفر رو دارد و از سوی دیگر به خشکی. جالب آن که در گذشته اتاق هایی که رو به تنگه بودند به خاطر چشم انداز تماشایی شان ارزش بیشتری داشتند و به همین خاطر، وزیر اعظم، سران امپراتوری عثمانی و وزرای دولت در آن ها اقامت می کردند.

در ادامه برخی از مهمترین سالن ها و بخش های سلاملیک را به شما معرفی می کنیم:

سالن مدحال | Medhal Salon

سالن مدحال اولین قسمت از سلاملیک است و گردشگران هنگام بازدید از دلمه باغچه، ابتدا به این سالن وارد می شوند. در گذشته بازدیدکنندگان ابتدا وارد این مکان می شدند و به انتظار می ماندند تا در زمان مناسب اجازه ورود به دیگر بخش های کاخ را به دست آورند.

اتاق دبیرخانه

اتاق دبیرخانه هم از دیگر دیدنی های طبقه اول است که بعد از مدحال، در سمت راست قرار گرفته است. در این بخش که با عنوان اتاق کاشی کاری هم شناخته می شود مبلمان طرح فرانسوی و گلدان های چینی گرانقیتی را خواهید دید. بر روی دیوار سمت چپ این اتاق بزرگ ترین نقاشی کاخ به چشم می خورد که توسط هنرمند ایتالیایی، استفانو اوسی (Stefano Ussi) به تصویر در آمده است. در این نقاشی، کاروانی حین سفر از استانبول به مکه دیده می شوند.

اثر هنری دیگر هم بر دیوار سمت راست اتاق آویزان است که آتش گرفتن تئاتر شهر پاریس را نشان می دهد و توسط هنرمند اتریشی-فرانسوی، ارنست رودولف (Rudolf Ernst)، نقاشی شده است.

سالن سفرا

سالن سفرا که جایی بود برای سرگرم نگه داشتن میهمانان خارجی امپراتور، یکی از جذابترین بخش های کاخ به شمار می رود و با طراحی متقارن و تزیینات لوکس و باشکوه خود، چشم بازدیدکنندگان را خیره می کند.

اتاق سرخ 

در اتاق سرخ یا سالن اصلی، رنگ غالبی که در تزیینات به کار گرفته شده قرمز است و همین موضوع باعث شده تا آن را به عنان اتاق سرخ بشناسند. سقف این قسمت حالتی گنبدی شکل دارد و درهایش، به ورقه های طلا مزین هستند. در چلچراغ کریستالی این سالن، رنگ قرمز به کار رفته که جلوه گری آن را دوچندان کرده است. و در آخر، طرح هایی از نقشه جهان، سالن سرخ را از دیگر بخش ها متمایز و البته دیدنی تر می کند.

راه پله کریستالی

راه پله کریستالی که ارتباط با طبقه دوم را میسر می کند، به یک چلچراغ از کریستال باکارا  مزین است و در نرده های آن هم کریستال به کار رفته، به همین خاطر میان مردم به عنوان راه پله کریستالی مشهور است.

زولوچین | Zulvecheyn

در طبقه دوم سلاملیک، سالن زولوچین (Zulvecheyn) قرار دارد که امکان ورود به بخش خصوصی سلطان در مابینی همایونی را میسر می کند. زولوچین از سمت شمال، نمایی به باغ های پشتی کاخ دلمه باغچه و از جنوب، چشم اندازی به تنگه بسفر دارد. در بخش خصوصی سلطان هم، نمازخانه، حمام ترکی و اتاق های مطالعه و چند سالن به چشم می خورد که همگی برای آسایش امپراتور عثمانی تدارک دیده شده اند.

2- حرمسرا یا حرم همایونی | Harem-i Humayun

حرم همایونی بخش خصوصی کاخ دولمه باغچه بود که به سلطان و خانواده اش تعلق داشت. این بخش که به وسیله یک راهروی باریک به سلاملیک متصل می شود در گذشته به صورت شبانه روزی توسط گارد سلطنتی تحت نظارت بود و هیچ مردی به جز سلطان و خواجه های حرمسرا اجازه ورود به آن را نداشتند.

با وجود آنکه کاخ دولمه باغچه به صورت کلی از معماری کاخ های اروپایی الهام گرفته است؛ اما در معماری حرم همایونی کمتر اِلمان های این سبک به چشم می خورند. درون حرمسرا، اتاق هایی برای همسران رسمی سلطان، سوییت های ویژه ای مخصوص خود او، اقامتگاهی برای مادرش و تعدادی اتاق دیگر برای سوگلی ها و زنان صیغه ای وجود داشته است. همچنین اتاق هایی در حرمسرا به چشم می خورد که در گذشته برای مطالعه و آموزش کودکان کم سن سلطان مورد استفاده قرار می گرفت.

از دیدنی های حرمسرا می توان به فرش ها و گلیم های زیبا، مبلمان لوکس، گلدان، نقاشی های روغنی، تابلوهای خطاطی و … اشاره کرد. در بخش شرقی حرمسرا، کاخ ولیعهد واقع شده است که در حقیقت با دیواری از حرمسرا جدا می شود؛ اما اگر از سمت تنگه بسفر به آن نگاه کنید، بخشی از کاخ به نظر می رسد.

همچنین در سمتی از حرمسرا که رو به تنگه بسفر قرار گرفته است، تالارهای باشکوهی به چشم می خورند که در میان شان دو تالار آبی و صورتی از همه محبوبترند و حتما در تور گردشگری کاخ دلمه باغچه، آن ها را به بازدیدکنندگان معرفی می کنند.

تالار آبی | Blue Hall

تالار آبی که با عنوان سالن تشریفاتی هم شناخته می شود، به ملاقات های سلطان با مردم اختصاص داشت. معمولا در مناسبت هایی مانند عید قربان نیز سلطان، مادرش و بانوان سلطنتی در تالار آبی جشن می گرفتند، همچنین مادر سلطان، از زنان سران کشورهای مختلف در تالار آبی پذیرایی می کرد. جالب آن که حتی همسران رسمی و فزرندان سلطان هم باید برای ورود به این سالن اجازه می گرفتند. این تالار در مرکز حرم سلطان قرار دارد و به خاطر مبلمان، تزیینات و رنگ آمیزیِ آبی ملایمش، به نام تالار آبی شناخته می شود. چهارگوشه سقف این قسمت با ورقه های طلا تزیین شده است و نقاشی هایی از چهار فصل در چهار گوشه اتاق به چشم می خورد. فرشی که بر روی زمین پهن شده به سبک اروپایی است و چلچراغ هم از کریستال باکارا ساخته شده است.

تالار صورتی | Pink Hall

تالار صورتی درست در کنار تالار آبی قرار دارد و ابعادش کمی از آن تالار کوچک تر است. زمین تالار صورتی نیز به وسیله فرشی دستباف از شهر هرکه پوشیده شده است و بر روی دیوارهایش تابلوهای نقاشی از هنرمندان بزرگی به چشم می خورد. در گذشته، مادر سلطان و دیگر بانوان اشرافی در این تالار به خوشامدگویی از میهمانانشان می پرداختند.

کتابخانه

درون اقامتگاه سلطان که در حرمسرا واقع شده است یک کتابخانه غنی نیز قرار دارد که توسط آخرین پادشاه عثمانی، عبدالمجید دوم، جمع آوری شده بود و همچنین، کتاب هایی از آتاترک و اینانلو (اولین و دومین روسای جمهوری ترکیه) نیز در این مکان به چشم می خورد. این کتابخانه، در ابتدا در قسمت سلاملیک قرار داشت و پس از مدتی، توسط عبدلمجید افندی به بخش حرمسرا انتقال داده شد. گفته می شود که آخرین پادشاه عثمانی، مهمترین ملاقات های خود را درون این کتابخانه برگزار می کرد و در همین جا بود که خبر برچیده شدن حکومتش را شنید.

اتاق آتاترک

مصطفی کمال آتاترک، بنیانگذار و اولین رئیس جمهور ترکیه، آخرین روزهای زندگی اش را در یکی از اتاق های بخش حرمسرا سپری می کرد. او سرانجام در روز 10 نوامبر 1938، در ساعت 09:05 صبح، در بستر بیماری درگذشت. پس از مرگ این رئیس جمهور، بر روی تختخواب پرچم ترکیه را پهن و ساعت اتاق را به روی 09:05 متوقف کردند.

3- تالار تشریفات

تالار تشریفات در میان دو بخش سلاملیک و حرم قرار گرفته است و به عنوان بلندترین و باشکوه ترین سالن کاخ شناخته می شود. مساحت این سالنِ مربعی شکل، 2 هزار مترمربع و ارتفاع سقف آن، 36 متر است. همچنین این تالار به وسیله 56 ستون، از دیگر بخش های کاخ جدا می شود.

یکی از شاخص ترین تزیینات این تالار، چلچراغی کریستالی با 4.5 تن وزن است که تا مدت ها تصور می شد از طرف ملکه ویکتوریا، به امپراتوری عثمانی هدیه داده شده است؛ اما در سال 2006 رسیدی پیدا شد که نشان می داد دولت عثمانی هزینه این چلچراغ را تمام و کمال پرداخته است. علاوه بر این چلچراغ باشکوه، فرش های دست‌باف هِرِکه از مهمترین وسایلی ست که در این بخش به چشم می خورد.

در گذشته بزرگترین رسوم مذهبی و دولتی در این سالن برگزار می شد. معمولا در طول جشن های سنتی مقدس، تخت طلایی سلطان را به این تالار می بردند و سلطان، بر روی این جایگاه، با اشخاص برجسته کشوری و لشگری ملاقات می کرد.

.

درون این تالار پنجره هایی با طرح توری هم به چشم می خورد که در گذشته به خانم ها فرصت می داد تا درون راهرویی که سلاملیک را به حرمسرا وصل می کند، به تماشای مراسم سالن تشریفات بنشینند. در سالن تشریفات، لژهای بالایی، جایگاه سفرایی بود که برای مراسم مذهبی به کاخ دلمه باغچه دعوت می شدند؛ اما در بعضی مناسب های خاص، گروه ارکستر نیز می توانست از این جایگاه استفاده کند.

در طول زمستان، گرمای این تالار را با حرارتی تامین می کردند که از طریق سیستم گرمایشی از پایین 56 ستون تالار ساطع می شد؛ به طوری که حتی در سردترین روزهای سال هم این سالن، دمایی مناسب داشت. البته معمولا سه روز زمان می برد تا سالن تشریفات به قدر کافی گرم شود و برای پذیرایی از میهمانان مناسب باشد.

محوطه خارجی کاخ دولمه باغچه

در محوطه کاخ دولمه باغچه، علاوه بر کاخ اصلی چند ساختمان دیگر هم وجود دارد که از جمله شان می توان به کاخ ولیعهد، خوابگاه خادمان و نگهبانان، اقامتگاه رییس خواجه ها، آشپزخانه امپراتوری، استبل ها، مرغدانی، گلخانه، آسیاب، کارگاه فرش هِرِکه، ریخته گری، داروخانه و … اشاره کرد. همچنین باغی که کاخ دلمه باغچه را در برگرفته است هم از مهمترین و زیباترین دیدنی های این منطقه به حساب می آید. این باغ مانند فضای داخل کاخ، بخش های خصوصی داشته که زنان حرمسرا می توانسته اند در آن جا به گشت و گذار بپردازند؛ بخش خصوصی باغ، در کنار ساختمان های حرمسرا قرار دارد. درون باغ دلمه باغچه، فواره زیبایی به چشم می خورد که با چند مجسمه قو تزیین شده است، این فواره در بخش ورودی کاخ قرار گرفته است.

برای ورود به باغ کاخ دولمه باغچه، از قدیم سه دروازه به نام های دروازه سلطان (Gate of the Sultan)، دروازه خزانه داری یا دروازه ترژری  (Gate of the Treasury) و دروازه بسفر (Gate to the Bosphorus) وجود داشت. دروازه سلطان اصلی ترین دروازه کاخ است که امروزه رفت و آمد عموم از آن صورت می گیرد.

علاوه بر این موارد، دو ساختمان اصلی دیگر هم در دلمه باغچه قرار دارد که توجه بیشتر گردشگران را جلب می کنند. این جاذبه ها از این قرارند:

1- برج ساعت

برج ساعت به دستور یکی از سلاطین عثمانی به نام عبدالحمید دوم، بین سال های 1890 تا 1895، رو به روی کاخ اصلی ساخته شد. معماری این برج را شخصی ارمنی به نام سرکیس بالیان (Sarkis Balyan) بر عهده داشت. رو به روی این برج، دروازه خزانه داری (Treasury Gate) قرار دارد که به تنگه بسفر ختم می شود.

برج چهاروجهی ساعت، 4 طبقه و 27 متر ارتفاع دارد و در ساختش پیرو سبک نئوباروک بوده اند. ساعت این برج را خاندان فرانسوی ژآپ-پل گارنیر (Jean-Paul Garnier) ساخته اند و در نهایت، به دست استادی به نام جان مایر (Johann Mayer) نصب شده است. از سال 1979، بخش هایی از ساعت مکانیکی اصلی این برج، به صورت الکترونیکی درآمده است. همچنین بد نیست بدانید در دو وجهه از برج، طغرای سلطان عبدالحمید دوم به چشم می خورد.

2- مسجد دلمه باغچه

مسجد دلمه باغچه بین سال های 1853 تا 1855، به سبک باروک در جنوب کاخ دلمه باغچه ساخته شد. معماری این مسجد را کارابت بالیان (Karabet Balyan) برعهده داشت که آن را بیشتر شبیه یک کاخ مجلل ساخت تا فضایی برای عبادت. دستور ساخت این مسجد را مادر سلطان عبدالمجید، بزمی عالم ولیده سلطان صادر کرد و در ادامه با مرگ وی، خود سلطان عبدالمجید پیگیری های لازم را برای ادامه کار انجام داد.

ساختمان چهارگوش مسجد دلمه باغچه دو طبقه دارد که در گذشته، در طبقه اول آن، فرمانداران و مقامات دولتی به عبادت می پرداختند و در طبقه دوم این عبادتگاه، سلطان نمازهای جمعه را برگزار می کرد.

این مسجد دو مناره، یک ایوان و یک گنبد دارد و درست زیر گنبدش، یک چلچراغ زیبا و باشکوه نصب شده است. منبر و محراب مسجد هم از سنگ سماق ساخته شده و با طرح های اروپایی تزیین شده اند. خوبست ذکر کنیم مسجد دلمه باغچه را مشهورترین نمونه از مساجد دوره عثمانی در قرن نوزدهم می دانند

3- موزه ملی نقاشی کاخ ها (کاخ ولیعهد)

در بخش شرقی حرمسرا، ساختمانی به چشم می خورد که در گذشته به عنوان اقامتگاه خصوصی ولیعهد کاربرد داشت. اگر از سمت تنگه بسفر به این کاخ نگاه کنید به عنوان بخشی از حرمسرا به نظر می آید؛ اما این ساختمان با دیواری از حرمسرا جدا شده است. از سال 2014، موزه ملی نقاشی کاخ ها در این قسمت از دلمه باغچه برپا شده است و در حال حاضر، حدود 200 اثر تماشایی از نقاشی های قرن 19 و 20 در این جا به نمایش گذاشته شده که به وسیله هنرمندان مطرح ترکی و خارجی نقاشی شده اند.

تاریخچه

همانطور که گفتیم کاخ دلمه باغچه بین سال های 1843 تا 1856 به دستور سی و یکمین امپراتور عثمانی، سلطان عبدالمجید اول ساخته شد. تا پیش از این، سلطان و خانواده اش در کاخ توپکاپی زندگی می کردند که بین شاخ طلایی و دریای مرمره در همین شهر استانبول قرار دارد؛ اما از آن جایی که معماری کاخ توپکاپی از سبک های قدیمی تر پیروی می کرد و با معماری روز دنیا همخوانی نداشت، امپراتور دستور ساخت کاخی لوکس و باشکوه را صادر کرد که شبیه به کاخ پادشاهان اروپایی باشد.

برای مکان ساخت کاخ دولمه باغچه، بخشی از تنگه بسفر را در نظر گرفتند که پیش از این، بقایای کاخ ویران شده بشیکتاش‌ساحل (Beşiktaş Sahil Palace) در آن قرار داشت. به همین منظور، حاجی سعید آقا به عنوان مسئول ساخت کاخ دلمه باغچه گماشته شد؛ در حالیکه که طراحی این پروژه به عهده گارابت بالیان (Garabet Balyan)، پسرش نیگوس بالیان (Nigoğayos Balyan) و اوانیس کالفا (Evanis Kalfa) بود

.

در سال 1856، مرکز اداری حکومت عثمانی از کاخ توپکاپی به دلمه باغچه منتقل شد و همچنین، بخشی از این کاخ را به اقامتگاه خصوصی عبدالمجید اول و خانواده اش تبدیل کردند. این پادشاه برای 5 سال در کاخ دلمه باغچه سکونت کرد و در سال 1861، از دنیا رفت. پس از آن، برادر این امپراتور، عبدالعزیز بر جایگاهش نشست. عبدالعزیز از بیماری روانی رنج می برد و به همین خاطر تنها پس از 93 روز، از جایگاه خلافت عزل شد و برادرزاده اش، مراد پنجم حکمرانی عثمانی را بر عهده گرفت، پس از مراد پنجم هم عبدالحمید زمامدار قدرت بود.

در سال 1877، مرکز اداری حکومت عثمانی از کاخ دلمه باغچه به کاخ ییلدیز (Yıldız Palace) انتقال پیدا کرد. از آن پس، دیگر پادشاهان عثمانی، مهمت پنجم و محمد ششم، هر دو از کاخ های ییلدیز و و دلمه باغچه برای حکومت استفاده کردند. در آخرین روزهای حکومت عثمانی هم خلیفه عبدالمجید عثمان اوغلو (Abdülmecid Efendi) بر جایگاه امپراتوری نشست و کاخ دلمه باغچه را به عنوان مرکز حکمرانی خود مشخص کرد و تا سال 1924، یعنی تا زمان فروپاشی حکومت عثمانی، اینجا مرکز فرمانروایی عثمانی ها بود. باید بدانید که از زمان ساخت دلمه باغچه تا پایان حکومت عثمانی، تنها به مدت 20 سال، بین سال های 1889 و 1909 این کاخ از مرکزیت فرمانروایی عثمانی ها خارج شد و کاخ ییلدیز جایگزین آن بود

.

ساخت کاخ دولمه باغچه پروژه ای پرهزینه بود که بنابر اطلاعات تاریخی، مبلغی معادل با 35 تُن طلا برای حکومت عثمانی خرج داشت. این مبلغ بنابر معادل سازی ها، با 1.5 بیلیون دلار در سال 2013 برابری می کند. شاید برای تان جالب باشد که هزینه ساخت دلمه باغچه تقریبا برابر بود با یک چهارم از مالیات سال و این مبلغ با قرض گرفتن از کشورهای اروپایی و چاپ مقدار کلانی پول تامین شد. گفته می شود که قرضی که ساخت کاخ دلمه باغچه بر دوش حکومت عثمانی گذاشت در ادامه منجر به آن شد که قدرت های اروپایی، بر مرد بیمار اروپا  کنترل اقتصادی پیدا کنند که در نهایت، فروپاشی این حکومت را رقم زد.

پس از انقلاب ترکیه با قانون گذاری جدیدی که اتفاق افتاد از تاریخ 3 مارس 1924، مالکیت کاخ دلمه باغچه به میراث ملی جمهوری ترکیه منتقل شد. مصطفی کمال آتاترک که بنیانگذار و اولین رئیس جمهور ترکیه بود، از کاخ دلمه باغچه به عنوان محل اقامت ریاست جمهوری در تابستان ها استفاده می کرد و برخی از مهمترین تصمیماتش مانند تغییر الفبای ترکیه را در این کاخ اتخاذ کرد و در نهایت در همین کاخ درگذشت.

شما می توانید تمامی مطالب مفید در مورد ترکیه و شهر زیبای استانبول را از اینجا پیگیر باشید.

اگر قصد خرید آپارتمان مناسب و ارزان در ترکیه را دارید مجموعه قاصدک آماده ارائه فایل های فروش به صورت نقد و اقساط به شما عزیزان می باشد.

برای مشاهده  املاک مربوط به  خرید خانه در استانبول اینجا کلیک کنید.

خدمات قاصدک برای شما عزیزان

مشاوره و راهنمایی در مورد انتخاب بهترین خانه در استانبول بر اساس میزان بودجه و سلایق شما

نظارت بر صحت و سلامت سند ملکی و انجام خدمات مربوط به اخذ اقامت و شهروندی ترکیه

برای دیدن مطالب مفید و روزمره درباره کلانشهر استانبول از پیج اینستا گرام قاصدک بازدید کنید.